Sten

استن (نام دیگر) چیست؟

• نام کامل / برند: استن (Pharmacia Upjohn در برخی کشورها).

• ترکیبات: یک ترکیب تزریقی آندروژنی. آمپول معمولی حاوی:

  • تستوسترون سیپیونات 75 میلی‌گرم

  • DHEA (پراسترون / دی‌هیدرواپین‌آندروسترون) 20 میلی‌گرم

  • دی‌هیدروکسی‌پروژسترون (یا هیدروکسی‌پروژسترون) 20 میلی‌گرم

• این دارو به عنوان یک آماده‌سازی آندروژنی «متعادل» برای مردان مبتلا به کمبود آندروژن طراحی شده است.

• این یک استروئید منفرد نیست، بلکه ترکیبی از یک استر تستوسترون با اثر طولانی مدت به علاوه مقادیر کمی پروهورمون و یک پروژستین است.

---

فواید

• تأمین پایدار تستوسترون (مانند سایر استرهای تستوسترون با اثر طولانی مدت).

• تصور می‌شد که DHEA اضافه شده، میل جنسی/ خلق و خو را بهبود می‌بخشد.

• هیدروکسی‌پروژسترون اضافه شده برای مقابله با برخی از اثرات استروژنی در نظر گرفته شده بود (اگرچه در واقعیت فعالیت پروژستوژنی را اضافه می‌کند).

• برای هیپوگنادیسم مردانه، میل جنسی پایین، علائم یائسگی در برخی پروتکل‌های قدیمی‌تر نشان داده شده است.

• در محافل بدنسازی، گاهی اوقات به عنوان جایگزینی «خفیف» آندروژنی استفاده می‌شد.

---

عوارض جانبی

از آنجایی که حاوی تستوسترون + DHEA + یک پروژستین است، عوارض جانبی می‌تواند مختلط باشد:

• آندروژنی: پوست چرب، آکنه، ریزش مو (در صورت مستعد بودن)، افزایش موهای بدن.

• استروژنی (از آروماتیزاسیون تستوسترون): احتباس آب، ژنیکوماستی (خطر).

• پروژستوژنی (از هیدروکسی‌پروژسترون): افزایش بالقوه پرولاکتین، تغییرات خلقی، عوارض جانبی جنسی احتمالی.

• قلبی عروقی: تغییرات در لیپیدها، افزایش فشار خون احتمالی.

• سایر: درد محل تزریق، سرکوب تستوسترون درون‌زا.

---

مزایا و معایب

مزایا:

• ترکیب آماده، بنابراین نیازی به مخلوط کردن ویال‌های جداگانه نیست.

• پایه تستوسترون با اثر طولانی مدت (دوز مناسب).

• دوز کم DHEA ممکن است رفاه را بهبود بخشد.

معایب:

• امروزه به طور گسترده در دسترس نیست؛ تا حد زیادی متوقف شده است.

• جزء پروژستین می‌تواند پرولاکتین را افزایش دهد یا خطر ژنیکوماستی را افزایش دهد.

• شواهد محدود در مورد مزایای عملکرد واقعی در مقابل تستوسترون ساده.

---

دوز و فرکانس (تاریخی/بالینی)

• دوز درمانی معمول: 1 میلی‌لیتر (آمپول) IM هر 2 تا 3 هفته.

• در محافل بدنسازی: برخی از افراد هفته‌ای یک آمپول استفاده می‌کردند (اما این خارج از برچسب است و عوارض جانبی را افزایش می‌دهد).

• به دلیل پروژستین و DHEA، انباشت با سایر AAS پیچیدگی عوارض جانبی را افزایش داد.

---

نیمه عمر و زمان تشخیص

• عمدتا توسط استر تستوسترون سیپیونات هدایت می‌شود: نیمه عمر ~8 تا 12 روز.

• اجزای DHEA و هیدروکسی‌پروژسترون نیمه عمر پلاسما بسیار کوتاه‌تری دارند، اما اثرات پروژستین ممکن است چند روز طول بکشد.

• زمان تشخیص (دوپینگ): تستوسترون سیپیونات را می‌توان برای هفته‌ها (4 تا 8 هفته) بسته به حساسیت آزمایش تشخیص داد؛ متابولیت‌های DHEA نیز ظاهر می‌شوند اما شبیه به اندوژن هستند.

---

اثرات استروژنی / پروژستوژنی / پرولاکتین

• آندروژنی: بله (از تستوسترون).

• پروژستوژنی: بله (از هیدروکسی‌پروژسترون) → ممکن است به طور غیرمستقیم پرولاکتین را افزایش دهد.

• استروژنی: بله (از آروماتیزاسیون تستوسترون).

• این فعالیت سه‌گانه، استن را نسبت به تستوسترون ساده مستعدتر به «گفتگوی متقابل» هورمونی می‌کند.

---

نسبت آنابولیک : آندروژنی

برای تستوسترون، پایه استن، نسبت تقریباً 100:100 (1:1) است.
اجزای DHEA و هیدروکسی‌پروژسترون خود به خود ضعیف آنابولیک/آندروژنی هستند.
بنابراین می‌توانید کل ترکیب را اساساً ≈1:1 آنابولیک:آندروژنی با پروژستین اضافه شده در نظر بگیرید.