Nolvadex (Tamoxifen)

نولوادکس (تاموکسیفن) دارویی است که به طور گسترده استفاده می‌شود و درک اثرات آن، چه درمانی و چه جانبی، بسیار مهم است. این اطلاعات صرفاً برای اهداف آموزشی است و جایگزین مشاوره پزشکی حرفه‌ای نمی‌باشد. قبل از استفاده از هر دارویی، همیشه با یک ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی واجد شرایط مشورت کنید.

نولوادکس (تاموکسیفن) چیست؟

نولوادکس نام تجاری داروی ژنریک تاموکسیفن سیترات است. این نوعی هورمون درمانی است، نه داروی شیمی درمانی. این دارو به گروهی از داروها به نام تعدیل‌کننده‌های انتخابی گیرنده استروژن (SERMs) تعلق دارد.

تاموکسیفن به عنوان یک SERM، اثر منحصر به فردی دارد: می‌تواند هم به عنوان ضد استروژن (آنتاگونیست) و هم به عنوان استروژن (آگونیست) در قسمت‌های مختلف بدن عمل کند. استفاده اصلی آن در درمان و پیشگیری از سرطان پستان مثبت به گیرنده هورمون است.

• اثر ضد استروژنی: در بافت پستان، تاموکسیفن از اتصال استروژن به گیرنده‌های آن روی سلول‌های سرطانی جلوگیری می‌کند. این عمل اصلی آن در درمان سرطان پستان است، زیرا بسیاری از سرطان‌های پستان برای رشد به استروژن نیاز دارند.

• اثر استروژنی: در بافت‌های دیگر، مانند استخوان‌ها و رحم، تاموکسیفن می‌تواند اثرات استروژن را تقلید کند. این می‌تواند برای سلامت استخوان مفید باشد، اما می‌تواند خطر سایر مشکلات سلامتی را نیز افزایش دهد.

فواید و عوارض جانبی

فواید:

• درمان و پیشگیری از سرطان پستان: تاموکسیفن در کاهش خطر عود سرطان پستان بسیار مؤثر است و می‌تواند برای پیشگیری از سرطان پستان در افراد پرخطر نیز استفاده شود.

• جلوگیری از کاهش تراکم استخوان: در زنان یائسه، اثر استروژنی تاموکسیفن بر روی استخوان می‌تواند به کاهش سرعت کاهش تراکم استخوان و کاهش خطر پوکی استخوان کمک کند.

• کاهش کلسترول: همچنین می‌تواند اثر مفیدی بر سطح کلسترول داشته باشد.

عوارض جانبی:

• عوارض جانبی شایع: بسیاری از عوارض جانبی شبیه به علائم یائسگی هستند، از جمله گرگرفتگی، ترشحات یا خشکی واژن، پریودهای نامنظم (یا قطع پریودها) و تهوع. خستگی، بثورات پوستی و احتباس مایعات نیز شایع هستند.

• عوارض جانبی کمتر شایع اما جدی:

  • لخته شدن خون: تاموکسیفن می‌تواند خطر لخته شدن خون را افزایش دهد که می‌تواند منجر به شرایط تهدید کننده زندگی مانند ترومبوز ورید عمقی (DVT) یا آمبولی ریوی (PE) شود.

  • سرطان رحم: اثر استروژنی آن بر روی رحم می‌تواند خطر سرطان رحم را به ویژه در زنان یائسه افزایش دهد.

  • سکته مغزی: خطر سکته مغزی افزایش می‌یابد.

  • آب مروارید: همچنین می‌تواند خطر ابتلا به آب مروارید را کمی افزایش دهد.

مزایا و معایب

مزایا:

• در درمان و پیشگیری از سرطان پستان مثبت به هورمون بسیار مؤثر است.

• می‌تواند اثرات مفیدی بر تراکم استخوان در زنان یائسه داشته باشد.

• به صورت ژنریک با قیمت پایین‌تر در دسترس است.

• معمولاً یک بار در روز به صورت قرص خوراکی مصرف می‌شود.

معایب:

• می‌تواند باعث عوارض جانبی جدی مانند لخته شدن خون، سرطان رحم و سکته مغزی شود.

• نیاز به مصرف طولانی مدت دارد، اغلب حداقل 5 سال.

• در دوران بارداری یا شیردهی قابل مصرف نیست.

مقدار مصرف و فراوانی

مقدار مصرف استاندارد برای درمان سرطان پستان 20 میلی گرم در روز است. برای مقادیر بیشتر از 20 میلی گرم در روز، ممکن است دوز تقسیم شود و صبح و عصر مصرف شود. مدت زمان معمول درمان پنج سال است، اگرچه برخی از بیماران ممکن است مدت زمان طولانی‌تری از این دارو استفاده کنند. مقدار مصرف و مدت زمان درمان خاص توسط پزشک بر اساس وضعیت و عوامل خطر فرد تعیین می‌شود.

نیمه عمر و زمان تشخیص

تاموکسیفن نیمه عمر طولانی دارد. فاز توزیع اولیه نیمه عمری 7 تا 14 ساعت دارد، اما نیمه عمر حذف نهایی بیشتر از 7 روز است. این بدان معنی است که حذف دارو از بدن زمان قابل توجهی طول می‌کشد.

زمان تشخیص تاموکسیفن و متابولیت‌های آن می‌تواند طولانی باشد و اغلب چند هفته یا حتی چند ماه پس از آخرین دوز، بسته به روش آزمایش، ادامه یابد.

اثرات استروژنی، پروژسترونی و پرولاکتین

• اثرات استروژنی: تاموکسیفن به عنوان یک SERM، خواص استروژنی و ضد استروژنی مختلط دارد. در بافت پستان به عنوان ضد استروژن عمل می‌کند، اما در استخوان‌ها و رحم به عنوان استروژن عمل می‌کند. این دارو به عنوان یک استروئید آنابولیک یا آندروژنیک در نظر گرفته نمی‌شود.

• اثرات پروژسترونی: تاموکسیفن اثرات پروژسترونی ندارد. با این حال، می‌تواند اثرات استروژن بر گیرنده پروژسترون (PR) را در برخی بافت‌ها مسدود کند.

• اثرات پرولاکتین: تاموکسیفن می‌تواند افزایش ناگهانی پرولاکتین القا شده توسط استروژن را مسدود کند. سطوح بالای پرولاکتین می‌تواند علت ناباروری در مردان و زنان باشد.

نسبت آنابولیک آندروژنیک

تاموکسیفن یک استروئید آنابولیک-آندروژنیک نیست. نسبت آنابولیک آندروژنیک سنتی ندارد، زیرا استروئید نیست و به طور مستقیم رشد عضلات یا اثرات آندروژنیک را به شیوه‌ای که استروئیدهای آنابولیک انجام می‌دهند، افزایش نمی‌دهد. استفاده از آن در بدنسازی خارج از برچسب است و بر توانایی آن در مدیریت عوارض جانبی استروژنی ناشی از مصرف استروئیدهای آنابولیک، مانند ژنیکوماستی، متمرکز است.