Leuprorelin

لوپرورلین چیست؟

لوپرورلین، که با نام لوپرولاید نیز شناخته می‌شود، یک آنالوگ نوناپپتید سنتتیک از هورمون آزادکننده گنادوتروپین (GnRH) طبیعی است. این نوعی هورمون درمانی (غدد درون ریز) است که برای درمان شرایط مختلف با سرکوب تولید هورمون‌های خاص در بدن، به ویژه تستوسترون در مردان و استروژن در زنان، استفاده می‌شود.

لوپرورلین هنگامی که به طور مداوم تجویز می‌شود، به عنوان یک مهار کننده قوی ترشح گنادوتروپین عمل می‌کند. پس از افزایش گذرا اولیه در سطوح گردش خون هورمون لوتئینیزه کننده (LH) و هورمون محرک فولیکول (FSH)، تجویز مزمن لوپرورلین منجر به کاهش قابل توجه LH و FSH می‌شود. این امر منجر به سرکوب استروئیدوژنز تخمدان و بیضه می‌شود و سطح تستوسترون را در مردان به سطوح کاستراسیون و سطح استروژن را در زنان قبل از یائسگی به سطوح پس از یائسگی کاهش می‌دهد. این اثر پس از قطع دارو قابل برگشت است.

نام‌های مختلف

لوپرورلین تحت نام‌های تجاری مختلفی به بازار عرضه می‌شود، از جمله:

• Lupron Depot

• Eligard

• Fensolvi

• Camcevi

• Prostap (UK)

• Lutrate Depot

عوارض جانبی و مزایا

مزایا:

• درمان سرطان‌های حساس به هورمون: لوپرورلین در درمان سرطان پروستات پیشرفته و سرطان پستان قبل از یائسگی با سرکوب هورمون‌هایی که رشد آن‌ها را تقویت می‌کنند، بسیار مؤثر است.

• مدیریت سایر شرایط: برای درمان آندومتریوز، فیبروم رحم و بلوغ زودرس مرکزی (بلوغ زودرس) در کودکان استفاده می‌شود.

• هورمون درمانی ترنسجندر: می‌تواند به عنوان بخشی از هورمون درمانی ترنسجندر برای سرکوب هورمون‌های مادرزادی استفاده شود.

• کاستراسیون شیمیایی: می‌تواند برای کاستراسیون شیمیایی مجرمان جنسی خشونت‌آمیز استفاده شود.

عوارض جانبی:

• عوارض جانبی هورمونی: بسیاری از عوارض جانبی ناشی از سرکوب هورمونی مورد نظر هستند. این موارد عبارتند از:

  • گرگرفتگی یا تعریق

  • کاهش میل جنسی و ناتوانی جنسی

  • کوچک شدن یا آتروفی بیضه

  • ژنیکوماستی (درد یا حساسیت پستان و افزایش بافت پستان) در مردان

  • خشکی واژن در زنان

• سایر عوارض جانبی شایع:

  • واکنش‌های محل تزریق (درد، قرمزی یا تحریک)

  • خستگی یا ضعف

  • سردرد

  • درد مفاصل، عضلات یا استخوان‌ها

  • نوسانات خلقی یا افسردگی

• عوارض جانبی جدی‌تر (کمتر شایع):

  • شعله ور شدن تومور: هنگام شروع درمان، ممکن است افزایش موقتی در سطح تستوسترون وجود داشته باشد که می‌تواند باعث بدتر شدن موقت علائم سرطان شود.

  • خطرات قلبی عروقی: خطر حمله قلبی، سکته مغزی و سایر حوادث قلبی عروقی افزایش می‌یابد.

  • تغییرات متابولیکی: افزایش قند خون، افزایش خطر ابتلا به دیابت و افزایش چربی‌ها (مانند کلسترول) می‌تواند رخ دهد.

  • ضعف استخوان: استفاده طولانی مدت می‌تواند منجر به نازک شدن استخوان (پوکی استخوان) شود.

  • واکنش‌های شدید پوستی: در موارد نادر، واکنش‌های پوستی تهدید کننده زندگی گزارش شده است.

  • تشنج: در برخی از بیماران تشنج مشاهده شده است.

مزایا و معایب

مزایا:

• بسیار مؤثر: لوپرورلین درمانی بسیار مؤثر برای شرایطی است که برای آن تجویز می‌شود، به ویژه در سرکوب سرطان‌های حساس به هورمون.

• دوز مناسب: فرمولاسیون دپو (آزادسازی پایدار) امکان تزریق‌های کمتر مکرر (ماهانه، هر 3 ماه، هر 4 ماه یا حتی هر 6 ماه) را فراهم می‌کند که برای بیماران مناسب است.

• جایگزین غیر جراحی: جایگزینی غیر جراحی برای روش‌هایی مانند ارکیه‌کتومی (برداشتن جراحی بیضه‌ها) برای سرکوب تستوسترون ارائه می‌دهد.

• قابل برگشت: اثرات لوپرورلین پس از قطع درمان عموماً قابل برگشت است.

معایب:

• عوارض جانبی قابل توجه: عوارض جانبی می‌تواند شدید باشد و می‌تواند به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد.

• اثر اولیه "شعله ور شدن": افزایش اولیه هورمون‌ها می‌تواند به طور موقت وضعیت بیمار را بدتر کند.

• درمان قطعی نیست: برای سرطان‌هایی مانند سرطان پروستات، این یک درمان تسکینی است که بیماری را کنترل می‌کند اما آن را درمان نمی‌کند.

• خطرات طولانی مدت: استفاده طولانی مدت با خطر بیشتر از دست دادن استخوان و مشکلات قلبی عروقی همراه است.

• نیاز به تزریق: دارو به صورت خوراکی فعال نیست و باید از طریق تزریق تجویز شود که ممکن است برای برخی افراد ناراحت کننده باشد.

دوز و فرکانس

دوز و فرکانس لوپرورلین به شرایطی که درمان می‌شود و فرمولاسیون خاص مورد استفاده (به عنوان مثال، دپو برای تجویز 1، 3، 4 یا 6 ماهه) بستگی دارد.

• برای سرطان پروستات پیشرفته:

  • یک دوز رایج 7.5 میلی گرم است که هر 4 هفته به صورت عضلانی تزریق می‌شود.

  • فرمولاسیون‌های دیگر شامل 22.5 میلی گرم هر 3 ماه، 30 میلی گرم هر 4 ماه یا 45 میلی گرم هر 6 ماه است.

• برای سایر شرایط:

  • دوزها متفاوت است و پزشک دوز و فرکانس مناسب را بر اساس سن، وزن و پاسخ بالینی بیمار تعیین می‌کند.

نیمه عمر و زمان تشخیص

• نیمه عمر: نیمه عمر حذف نهایی لوپرورلین تقریباً 3 ساعت است. با این حال، این به فرمولاسیون کوتاه اثر و غیر دپو اشاره دارد. فرمولاسیون‌های دپو دارو را در مدت زمان بسیار طولانی‌تری آزاد می‌کنند. پس از یک "ترکیدن" اولیه آزادسازی، دارو با سرعت ثابت برای مدت زمان فاصله دوز مورد نظر (به عنوان مثال، 1، 3 یا 6 ماه) آزاد می‌شود.

• زمان تشخیص: با توجه به ماهیت آزادسازی پایدار فرمولاسیون‌های دپو، لوپرورلین می‌تواند برای مدت زمان قابل توجهی پس از آخرین تزریق در بدن قابل تشخیص باشد. در حالی که نیمه عمر کوتاه ماده فعال 3 ساعت است، یک مطالعه نشان داد که سطوح لوپرولاید با آزادسازی پایدار بیش از 14 روز بیشتر از مدت زمان پیش‌بینی شده درمان قابل تشخیص است. عملکرد هورمونی طبیعی معمولاً ظرف 4 تا 12 هفته پس از قطع درمان بازیابی می‌شود. وجود دارو می‌تواند برای مدت زمان طولانی، احتمالاً برای چندین ماه، بسته به دوز و فرمولاسیون، قابل تشخیص باشد.

اثرات استروژنیک، پروژسترونی، پرولاکتین و آنابولیک آندروژنیک

• اثرات استروژنیک: لوپرورلین یک استروئید نیست. این یک پپتید است که با تغییر تولید استروئیدهای جنسی (تستوسترون و استروژن) عمل می‌کند. به عنوان یک آگونیست LH-RH، در ابتدا تولید این استروئیدها را تحریک می‌کند، اما استفاده طولانی مدت منجر به کاهش قابل توجه سطح آن‌ها می‌شود و در واقع استروئیدوژنز را متوقف می‌کند.

• اثرات پروژسترونی: لوپرورلین اثرات پروژسترونی ندارد. این یک پروژستین نیست. این دارو بر روی گیرنده‌های GnRH در غده هیپوفیز عمل می‌کند، نه بر روی گیرنده‌های پروژسترون.

• تأثیرات پرولاکتین: لوپرورلین می‌تواند ترشح پرولاکتین را، به ویژه در طول تحریک تخمدان، تحریک کند. با این حال، مطالعات نشان داده‌اند که اگرچه ممکن است سطح پرولاکتین را افزایش دهد، اما این همیشه عواقب بالینی آشکاری ندارد.

• نسبت آنابولیک آندروژنیک: لوپرورلین یک درمان محرومیت از آندروژن است. این تولید آندروژن را سرکوب می‌کند. بنابراین، نسبت آنابولیک یا آندروژنیک ندارد. مکانیسم عمل آن کاملاً برعکس یک استروئید آنابولیک است. این منجر به یک حالت کاتابولیک با کاهش شدید سطح تستوسترون می‌شود که می‌تواند با گذشت زمان منجر به از دست دادن توده عضلانی و تراکم استخوان شود.