Depo-Testosterone (Testosterone Cypionate)

دپو- تستوسترون، که با نام ژنریک تستوسترون سیپیونات نیز شناخته می‌شود، فرم تزریقی با اثر طولانی مدت از هورمون جنسی مردانه تستوسترون است. این دارو به عنوان یک آندروژن و استروئید آنابولیک (AAS) طبقه‌بندی می‌شود. این دارو به عنوان یک پرودارو تستوسترون عمل می‌کند، به این معنی که ترکیبی است که در بدن به فرم فعال تستوسترون تبدیل می‌شود. به همین دلیل است که در مقایسه با سایر استرهای تستوسترون مانند تستوسترون پروپیونات، مدت زمان اثر طولانی‌تری دارد. این دارو در درجه اول در درمان جایگزینی تستوسترون (TRT) برای درمان شرایطی مانند هیپوگنادیسم (سطح پایین تستوسترون) در مردان استفاده می‌شود.

---

فواید و عوارض جانبی

مانند هر دارویی، دپو-تستوسترون هم فواید و هم عوارض جانبی بالقوه دارد.

فواید

• برگشت علائم تستوسترون پایین: این شامل بهبود میل جنسی، عملکرد نعوظ و خلق و خو، و همچنین افزایش توده عضلانی و تراکم استخوان است.

• موثر و طولانی مدت: نیمه عمر طولانی آن به این معنی است که می‌توان آن را کمتر از سایر فرمولاسیون‌های تستوسترون، معمولاً هر 1 تا 4 هفته یکبار، تجویز کرد.

• صرفه اقتصادی: به طور کلی نسبت به برخی از گزینه‌های جایگزینی تستوسترون دیگر مقرون به صرفه‌تر است.

عوارض جانبی

• عوارض جانبی آندروژنی: اینها اثرات مربوط به مردانه شدن هستند، مانند آکنه، افزایش رشد موهای بدن و طاسی با الگوی مردانه.

• خطرات قلبی عروقی: تستوسترون می‌تواند خطر عوارض جانبی جدی مانند لخته شدن خون، حمله قلبی و سکته مغزی را، به ویژه در صورت سوء استفاده یا مصرف در دوزهای بالا، افزایش دهد. همچنین ممکن است فشار خون و تعداد گلبول‌های قرمز خون را افزایش دهد.

• تغییرات روانی و عاطفی: برخی از کاربران از تحریک‌پذیری، نوسانات خلقی، پرخاشگری یا حتی افسردگی گزارش می‌دهند.

• سایر عوارض جانبی بالقوه: این موارد شامل احتباس مایع (ادم)، بزرگ شدن سینه در مردان (ژنیکوماستی) و کاهش تولید اسپرم است.

---

مزایا و معایب

انتخاب استفاده از دپو-تستوسترون شامل سنجش مزایای آن در برابر معایب آن است.

مزایا

• دوز کم: نیمه عمر طولانی امکان فاصله گذاری تزریق‌ها را فراهم می‌کند که برای بسیاری از بیماران مناسب است.

• سطح پایدار تستوسترون: در صورت تجویز صحیح، می‌تواند به حفظ سطوح هورمونی پایدارتر نسبت به استفاده روزانه از ژل‌ها یا پچ‌ها کمک کند.

• اثربخشی: در افزایش سطح تستوسترون و کاهش علائم هیپوگنادیسم بسیار مؤثر است.

معایب

• تزریق: نیاز به تزریق می‌تواند برای کسانی که با سوزن راحت نیستند، یک نقطه ضعف باشد.

• سطوح نوسانی: در حالی که در طول یک یا دو هفته پایدار است، یک دوز بزرگ واحد می‌تواند اثر "اوج و فرود" ایجاد کند، جایی که سطح تستوسترون در ابتدا بسیار بالا است و سپس قبل از تزریق بعدی به سطوح پایین‌تر می‌رسد، که می‌تواند منجر به نوسانات خلقی و سایر عوارض جانبی شود.

• ماده کنترل شده: به دلیل پتانسیل سوء استفاده و اعتیاد، در بسیاری از کشورها یک ماده کنترل شده است.

• عوارض جانبی: خطر عوارض جانبی جدی، به ویژه مشکلات قلبی عروقی و سلامت روان، نگرانی قابل توجهی است.

---

دوز، نیمه عمر و زمان تشخیص

مشخصات استفاده از این دارو بسیار متفاوت است.

دوز و فرکانس

• دوز: یک دوز شروع معمولی برای TRT حدود 100-200 میلی گرم در هفته است. با این حال، این امر بسیار فردی است و به علائم بیمار، نتایج آزمایش خون و توصیه‌های پزشک بستگی دارد.

• فرکانس: معمولاً یک بار در هفته تجویز می‌شود، اگرچه برخی از پروتکل‌ها دوز هفتگی را به دو تزریق دو هفته‌ای تقسیم می‌کنند تا سطوح پایدارتر تستوسترون را حفظ کنند.

نیمه عمر و زمان تشخیص

• نیمه عمر: نیمه عمر تستوسترون سیپیونات تقریباً 8 روز است. این زمانی است که طول می‌کشد تا غلظت دارو در بدن به نصف کاهش یابد.

• زمان تشخیص: با توجه به ماهیت طولانی مدت آن، می‌تواند برای مدت طولانی در آزمایش‌های مواد مخدر قابل تشخیص باشد. پنجره تشخیص می‌تواند تا 3 ماه یا بیشتر باشد، بسته به دوز، فرکانس و متابولیسم فردی.

---

اثرات استروژنی، پروژسترونی و پرولاکتین

اینها تعاملات هورمونی پیچیده‌ای هستند که درک آنها مهم است.

• استروژنی: تستوسترون یک استروئید آنابولیک و آندروژنی قوی است، به این معنی که مستقیماً بر رشد توده عضلانی و استخوان (اثرات آنابولیک) و رشد ویژگی‌های مردانه (اثرات آندروژنی) تأثیر می‌گذارد.

• پروژسترونی: تستوسترون سیپیونات به خودی خود پروژسترونی نیست، اما می‌تواند سیستم هورمونی را به گونه‌ای تحت تأثیر قرار دهد که بر پروژسترون تأثیر بگذارد. این دارو مستقیماً گیرنده‌های پروژسترون را فعال نمی‌کند.

• پرولاکتین: سطوح بالای تستوسترون، به ویژه هنگامی که به استروژن تبدیل می‌شود (فرآیندی به نام آروماتیزاسیون)، می‌تواند به طور غیرمستقیم سطح پرولاکتین را افزایش دهد. پرولاکتین بالا می‌تواند منجر به علائمی مانند رشد بافت سینه (ژنیکوماستی) و اختلال نعوظ شود.

---

نسبت آنابولیک به آندروژنی

نسبت آنابولیک به آندروژنی (AAR) معیاری است که برای مقایسه اثرات عضله سازی (آنابولیک) یک استروئید با اثرات مردانه سازی (آندروژنی) آن استفاده می‌شود. تستوسترون ملاک این نسبت است.

• نسبت آنابولیک به آندروژنی: AAR تستوسترون (و در نتیجه، تستوسترون سیپیونات) 1:1 در نظر گرفته می‌شود. این بدان معنی است که پتانسیل مساوی برای هر دو اثر آنابولیک و آندروژنی دارد.