Clomid (Clomiphene Citrate)

کلو مید (سیترات کلومیفن) چیست؟

کلو مید، که با نام ژنریک سیترات کلومیفن نیز شناخته می‌شود، یک تعدیل‌کننده گیرنده انتخابی استروژن (SERM) است. این ماده یک استروئید نیست. این ترکیب از دو ایزومر هندسی تشکیل شده است: انکلومیفن و زوکلومیفن.

این دارو در درجه اول برای درمان ناباروری در زنانی که اختلال در تخمک‌گذاری دارند (مشکلات مربوط به تخمک‌گذاری) استفاده می‌شود. گاهی اوقات نیز خارج از برچسب برای درمان تستوسترون پایین و ناباروری در مردان استفاده می‌شود.

کلو مید با "فریب دادن" بدن و القای کاهش سطح استروژن عمل می‌کند. این امر باعث می‌شود هیپوتالاموس و غده هیپوفیز هورمون آزادکننده گنادوتروپین (GnRH) بیشتری آزاد کنند که به نوبه خود غده هیپوفیز را تحریک می‌کند تا هورمون محرک فولیکول (FSH) و هورمون لوتئینیزه کننده (LH) را آزاد کند. در زنان، افزایش این هورمون‌ها تخمدان‌ها را تحریک می‌کند تا تخمک تولید و آزاد کنند. در مردان، این امر بیضه‌ها را تحریک می‌کند تا تستوسترون و اسپرم بیشتری تولید کنند.

اصطلاح "(با DAC)" یک اصطلاح پزشکی استاندارد مرتبط با سیترات کلومیفن نیست و ممکن است یک سوء تفاهم یا اصطلاحی باشد که در زمینه غیر پزشکی استفاده می‌شود.

عوارض جانبی و مزایا

مزایا:

• القای تخمک‌گذاری: مزیت اصلی کلو مید، توانایی آن در القای تخمک‌گذاری در زنانی با ناباروری آنوولاسیونی یا الیگو-اوولاسیونی است که منجر به افزایش شانس بارداری می‌شود.

• افزایش تستوسترون (در مردان): در مردانی که تستوسترون پایینی دارند، کلو مید می‌تواند تولید طبیعی تستوسترون را افزایش دهد که می‌تواند به ناباروری مرتبط با تعداد کم اسپرم نیز کمک کند.

• مصرف خوراکی: کلو مید یک قرص خوراکی است که آن را به یک گزینه راحت و کمتر تهاجمی در مقایسه با داروهای ناباروری تزریقی تبدیل می‌کند.

• به خوبی تحمل می‌شود: به طور کلی یک داروی ایمن و قابل تحمل با عوارض جانبی خفیف در اکثر موارد در نظر گرفته می‌شود.

عوارض جانبی:

عوارض جانبی می‌تواند در شدت متفاوت باشد و ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• شایع: گرگرفتگی، نفخ، درد/ ناراحتی معده یا لگن، حساسیت پستان، تهوع، سردرد، تغییرات خلقی (عصبانیت، بی‌قراری، افسردگی) و اختلالات بینایی ( تاری دید، دیدن لکه‌ها یا فلاش‌ها).

• کمتر شایع/ جدی: سندرم تحریک بیش از حد تخمدان (OHSS)، وضعیتی که در آن تخمدان‌ها بیش از حد تحریک و بزرگ می‌شوند و باعث تجمع مایع در شکم می‌شوند. این عارضه با کلو مید نادر است، اما موارد جدی می‌تواند رخ دهد.

• سایر: استفاده از کلو مید خطر بارداری‌های چندقلویی (به عنوان مثال، دوقلو یا سه‌قلو) را افزایش می‌دهد.

مزایا و معایب

مزایا:

• برای تحریک تخمک‌گذاری در بسیاری از زنان مبتلا به اختلال در تخمک‌گذاری موثر است.

• مصرف خوراکی راحت است.

• ارزان‌تر از سایر روش‌های درمان ناباروری است.

• به خوبی شناخته شده است و سابقه طولانی استفاده دارد.

• ممکن است یک گزینه ترجیحی برای مردانی باشد که می‌خواهند سطح تستوسترون خود را افزایش دهند در حالی که باروری خود را حفظ می‌کنند.

معایب:

• برای همه انواع ناباروری موثر نیست.

• پتانسیل عوارض جانبی، از جمله خطر تولد چندقلویی و OHSS.

• استفاده طولانی مدت به دلیل خطرات بالقوه، مانند ارتباط احتمالی (اگرچه اثبات نشده) با سرطان تخمدان با استفاده طولانی مدت (بیش از 6 چرخه) توصیه نمی‌شود.

• می‌تواند باعث تغییرات در مخاط دهانه رحم شود که ممکن است رسیدن اسپرم به تخمک را دشوارتر کند.

دوز و فراوانی

• برای زنان (القای تخمک‌گذاری):

  • دوز اولیه معمول 50 میلی‌گرم در روز به مدت 5 روز است.

  • درمان معمولاً در حدود روز 5 چرخه قاعدگی آغاز می‌شود.

  • اگر تخمک‌گذاری رخ ندهد، دوز می‌تواند در چرخه بعدی به 100 میلی‌گرم در روز به مدت 5 روز افزایش یابد.

  • درمان به طور کلی به حدود شش چرخه محدود می‌شود.

• برای مردان (استفاده خارج از برچسب):

  • دوزها می‌تواند از 25 میلی‌گرم هر روز در میان تا 50 میلی‌گرم در روز متغیر باشد.

  • رژیم درمانی اغلب به طور مداوم ادامه می‌یابد.

نیمه عمر و زمان تشخیص

• نیمه عمر: سیترات کلومیفن از دو ایزومر، انکلومیفن و زوکلومیفن تشکیل شده است. انکلومیفن نیمه عمر نسبتاً کوتاهی دارد، اما زوکلومیفن نیمه عمر بسیار طولانی‌تری دارد و سطوح قابل تشخیص می‌تواند برای بیش از یک ماه در بدن باقی بماند.

• زمان تشخیص: به دلیل نیمه عمر طولانی زوکلومیفن، کلو مید می‌تواند برای مدت طولانی، احتمالاً برای چند هفته یا حتی چند ماه پس از آخرین دوز، در آزمایش‌های تشخیص دارو قابل تشخیص باشد.

اثرات هورمونی

• استروژنی/ضد استروژنی: کلو مید یک SERM است، به این معنی که هم اثرات استروژنی و هم ضد استروژنی دارد. مکانیسم اصلی اثر آن اثر ضد استروژنی آن بر هیپوتالاموس و هیپوفیز است که منجر به افزایش تولید FSH و LH می‌شود.

• پروژسترونی/پرولاکتین: کلو مید هیچ اثر پروژسترونی یا ضد پروژسترونی آشکاری ندارد. به نظر نمی‌رسد که مستقیماً بر سطوح پرولاکتین تأثیر بگذارد. با این حال، از آنجایی که می‌تواند چرخه تخمک‌گذاری طبیعی را بازیابی کند، می‌تواند منجر به افزایش و کاهش طبیعی پروژسترون شود که پس از تخمک‌گذاری رخ می‌دهد.

• آندروژنی/آنابولیک: کلومیفن هیچ اثر آندروژنی یا آنابولیک آشکاری ندارد. این یک استروئید آنابولیک نیست و نسبت آندروژنی آنابولیک ندارد. اثر آن بر تستوسترون غیر مستقیم است، با تحریک تولید تستوسترون بدن.